Շուկայական տնտեսությունը տնտեսական հարաբերությունների համակարգ է, որտեղ ազատ շուկան, մասնավոր սեփականությունը և մրցակցությունը կարևոր նշանակություն ունեն: Շուկայական տնտեսության շրջանակներում սուբյեկտները տնտեսական որոշումներ են կայացնում՝ ելնելով իրենց շահերից, և նրանց միջև փոխգործակցությունը տեղի է ունենում շուկայական մեխանիզմների միջոցով: Ահա շուկայական տնտեսության հիմնական սուբյեկտներն ու օբյեկտները.
Մասնավոր սեփականություն. սա շուկայական տնտեսության հիմնական օբյեկտն է: Անհատները և ընկերությունները իրավունք ունեն տիրապետելու և վերահսկելու այնպիսի ռեսուրսներ, ինչպիսիք են հողը, կապիտալը և աշխատուժը:
Շուկան․ Շուկան շուկայական տնտեսության կենտրոնական տարրն է: Այն գնորդների և վաճառողների հանդիպման վայր է, որտեղ ապրանքների և ծառայությունների գները որոշվում են առաջարկի և պահանջարկի հիման վրա:
Առաջարկ և պահանջարկ. շուկայական տնտեսության մեջ առաջարկն ու պահանջարկը որոշում են ապրանքների և ծառայությունների գներն ու արտադրության ծավալները: Պահանջարկը ներկայացնում է գնորդների պատրաստակամությունն ու կարողությունը գնելու որոշակի ապրանք կամ ծառայություն, մինչդեռ առաջարկը ներկայացնում է վաճառողների պատրաստակամությունը՝ վաճառելու այդ ապրանքը կամ ծառայությունը:
Մրցակցություն. ընկերությունների միջև մրցակցությունը խթանում է ռեսուրսների արդյունավետ օգտագործումը, նորարարությունը և ցածր գները: Շուկայական տնտեսության պայմաններում մրցակցությունը բարելավում է ապրանքների և ծառայությունների որակը և սպառողներին տալիս ավելի մեծ ընտրություն:
Կառավարություն. Կառավարությունը շուկայական տնտեսության մեջ կարգավորողի դեր է խաղում՝ պարտադրելով խաղի կանոնները, պաշտպանելով սեփականությունն ու սպառողների շահերը, կարգավորելով մենաշնորհները և կանխելով շուկայի ձախողումները:
Փող և ֆինանսական գործիքներ. փողը և ֆինանսական գործիքները շուկայական տնտեսության անբաժանելի մասն են, որոնք ապահովում են փոխանակման, խնայողությունների և ներդրումների միջոց:
Այս սուբյեկտները և օբյեկտները կազմում են շուկայական տնտեսության հիմքը և որոշում դրա գործունեությունը և զարգացումը:
Մանե Հովհաննիսյան 